Diecezja augustowska czyli sejneńska

W roku 1797 król pruski Fryderyk II utworzył diecezję z siedzibą w Wigrach, która obejmowała fragmenty dawnych diecezji: łuckiej, żmudzkiej i wileńskiej, w północno wschodniej części Prus Nowowschodnich. Pierwszym biskupem tej diecezji został bp Michał Franciszek Karpowicz, profesor Uniwersytetu Wileńskiego, słynny kaznodzieja. Zmarł nagle dnia 5 listopada 1803 roku w drodze.
Natomiast Papież Pius VI bullą z 25. 03. 1798 roku erygował diecezję wigierską, która obejmowała 14 dekanatów, w tym augustowski i sejneński. Drugim biskupem wigierskim został mianowany bp Jan Klemens Gołaszewski.

mapa 1W roku W pierwszych latach Królestwa Kongresowego Stolica Apostolska, w 1818 roku dokonała nowego podziału diecezji. Dnia 30 czerwca 1818 roku Papież Pius VII bullą "Ex imposita Nobis" erygował diecezję Augustowską czyli Sejneńską. Teren diecezji pokrywał województwo augustowskie, a stolicą biskupstwa wyznaczono Sejny. Potocznie mówiło się o przeniesieniu biskupstwa z Wigier do Sejn, faktycznie była to nowo utworzona diecezja. Liczyła 12 dekanatów, od Wysokiego Mazowieckiego i Łomży na południu, po Kalwarię, Mariampol i Wiłkowyszki na północy.
Pierwszym biskupem tej diecezji, w roku 1820 został bp Ignacy Czyżewski, który rezydował w Warszawie i czynił starania o ustanowienie katedry i siedziby biskupiej w Sejnach. Otrzymał od rządu królestwa znaczną dotację, za którą wyremotował kościół zniszczony po burzy w 1818 roku. Dnia 8 października 1822 roku odbyła się uroczystość otwarcia sejneńskiego kościoła, podniesionego do godności katedry, wraz z instalacją kapituły. Uroczysty ingres biskupa Czyżewskiego do sejneńskiej katedry odbył się 10 sierpnia 1823 roku. W uroczystości wzięło udział 8 kanoników kapitulnych, 150 księży i niezliczone rzesze wiernych.
Podczas opisanych uroczystości do swego kościoła powróciła figura Matki Boskiej, która po zamknięciu kościoła w 1818 roku została przeniesiona. Są dwie wersie, gdzie w latach 1818 - 1823 była przechowywana figura. Według pierwszej, co wynika z zapisów w księdze klasztornej dominikanina ojca Faustyna Ciecierskiego, figura była pod opieką kamedułów w klasztorze wigierskim. Według drugiej wersji - figura była przechowywana w drewnianym kościele św. Jerzego w Sejnach. O słuszności tej drugiej wersji może świadczyć fakt, że ks. Maciejewski, ówczesny proboszcz, w pisemnej relacji o wydarzeniach po burzy 1818 roku, kierowanej do biskupa Gołaszewskiego, nie wspomina o zdeponowaniu figury Matki Boskiej poza Sejnami.
W roku 1666 została wzniesiona kaplica Opatrzności Boskiej, przy południowej ścianie kościoła, z wejściem od lewej bocznej nawy. Kaplicę fundował podkomorzy grodzieński Stanisław Massalski. Fundator zastrzegł, "by prochy jego rodziców oraz dzieci w grobowcu pod kaplicą były złożone."
Do kaplicy, jedynej wówczas, w roku 1823 przeniesiono Najświętszy Sakrament w czasie uroczystości ingresu biskupa Ignacego Czyżewskiego do katedry sejneńskiej. Stała się kaplicą Najświętszego Sakramentu na całe stulecie. Biskup Czyżewski zmarł w Warszawie 11 grudnia 1823 roku. W latach 1824 - 1825 rządy w diecezji sprawował administrator, dotychczasowy sufragan ks. Augustyn Maciejewski.
W roku 1826 biskupem sejneńskim został bp Mikołaj Manugiewicz. Jego wielką zasługą dla diecezji było wyjednanie w rządzie dotacji potrzebnej na uruchomienie i prowadzenie Seminarium Duchownego w Sejnach. Jak w innym rozdziale podano, seminarium zostało otwarte w 1826 roku. Biskup Manugiewicz rezydował w Warszawie i rzadko bywał w Sejnach, zmarł 22 czerwca 1834 roku w Warszawie.
W 1837 roku służbę arcypasterską w Sejnach objął bp Paweł Straszynski, który nie zważając na brak odpowiedniej siedziby, pospieszył do swej diecezji i stale przebywał w Sejnach. Uczynił bardzo wiele dla odrestaurowania katedry, która jak się okazało, posiadała wiele braków. Rządził diecezją 9 lat, zmarł 21 czerwca 1847 roku, został pochowany w krypcie pod kaplicą Opatrzności (obecnie kaplica Serca Jezusowego), obok doczesnych szczątków rodziny Massalskich. Był to pierwszy biskup spoczywający w katedrze sejneńskiej.
W latach 1847 - I863 diecezją zarządzali administratorzy, księża wybierani przez kapitułę: ks. Mikołaj Błocki (pierwszy regens seminarium w Sejnach), ks. Bonawentura Butkiewicz i ks. Jakub Choiński. Rząd rosyjski, pod którego zaborem Sejny znalazły się w tym okresie, celowo nie dopuszczał do obsadzenia biskupa w Sejnach, pomniejszając rolę diecezji.
Wreszcie 16 marca 1863 roku, "...z woli BOŻEJ i Aleksandra II Romanowa cesarza Rosji... " biskupem sejneńskim został mianowany bp Konstanty Ireneusz Łubieński, hrabia, potomek wielkiej familii polskiej. Był dobrym gospodarzem diecezji, dbał o odrestaurowanie katedry, nie zważając na koszty. Od poprzedniego remontu upłynęło kilkadziesiąt lat. To bp Łubieński zatroszczył się o stan figury Matki Boskiej i osobiście nadzorował prace renowacyjne. Z jego inicjatywy podjęto budowę pałacu biskupiego. Ponieważ. bp Łubieński nie godził się z próbami ograniczenia władzy papieża w Polsce, czynionymi przez rząd rosyjski, dnia 31 maja 1869 roku został aresztowany i wywieziony na Syberię. Zmarł w Niżnym Nowogrodzie 16 czerwca 1809 roku, pochowany na wspólnym cmentarzu.
Kolejny raz biskupstwo sejneńskie nie było obsadzone przez 3 lata. W październiku 1872 roku przybył bp Piotr Lubicz Wierzbowski, były proboszcz suwalski, rodem z Wierzbowa Wielkiego pod Łomżą. Biskup Wierzbowski z gorącej miłości do Matki Boskiej i szeroko rozpowszechnionej czci, jaką darzono za doznane łaski figurę Matki Boskiej Sejneńskiej, zabiegał o budowę drugiej kaplicy, po północnej stronie kościoła, z wejściem od prawej bocznej nawy.
Kaplica została wyposażona w murowany, przyścienny ołtarz w stylu renesansu. W polu ołtarza zbudowano wnękę, w której 2 sierpnia 1882 roku uroczyście umieszczono figurę Matki Boskiej Sejnenskiej i tam pozostaje do dziś. Kaplica nosi imię Matki Boskiej. Biskup Wierzbowski najdłużej pełnił obowiązki ordynariusza dieezji w Sejnach, ponad 20 lat. Zmarł dnia l lipca 1893 roku i został pochowany pod posadzką, po lewej stronie kaplicy Matki Boskiej. Następne 2 lata diecezją administrował ks. Paweł Krajewski, dziekan kapituły i były regens seminarium duchownego.
baranowskiW grudniu 1897 roku przybył do Sejn nowo mianowany biskup Antoni Baranowski, dotychczasowy sufragan żmudzki. Był człowiekiem głęboko wykształconym, pisał rozprawy matematyczne, tłumaczył Pismo Święte na język litewski, utalentowany muzyk i poeta. Zmarł dnia 26 listopada 1902 roku, pochowany pod posadzką, po prawej stronie kaplicy Matki Boskiej w Sejnach.
Ks. Antonowicz 8 lat administrował diecezją. Ukazem carskim, w 1903 roku otrzymał sumę 27.654 rubli, za które zbudował dom dla kapituły, obecny dom parafialny przy bazylice.
Dnia 26 czerwca 1910 roku ordynariuszem diecezji został bp Antoni Karaś, dotychczasowy sufragan koweński, który kierował diecezją do 1925 roku, to jest do uformowania nowej diecezji z siedzibą w Łomży. Był ostatnim biskupem w Sejnach.

Eugeniusz Fr. Klimaniec  Fot. Jan Lupo i jego archiwum

Liturgia na dziś

UE EFRR

Pokoje Gościnne

slajd3a

Oferujemy pobyt i wypoczynek w naszych pokojach gościnnych.

STOLICA TYTULARNA Abp Jana Romeo Pawłowskiego

abp pawlowski

Sekretariat Stanu Stolicy Apostolskiej - delegat do spraw przedstawicielstw papieskich w świecie

BIOGRAM

Muzeum Kresów Rzeczypospolitej Obojga Narodów w Sejnach

MuzeumKresow ban

Muzeum Ziemi Sejneńskiej

STONZ baner

Najnowsze zdjęcia